Image by pressfoto on Freepik
Özel hukuk uyuşmazlıklarının bir kısmı için mahkemeye dava açmadan önce arabulucuya gitme zorunluluğu vardır. Zorunlu arabuluculuk, bu uyuşmazlıklar açısından dava şartıdır. Yani, arabuluculuk başvurusu yapmadan dava açılırsa, dava, dava şartı yokluğu nedeniyle reddedilir. Tüketici ve iş davalarına konu olan bazı talepler (kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, ücret alacağı, fazla mesai ücreti, vb.) zorunlu arabuluculuk kapsamındadır.
İş Davalarında Arabuluculuk Şartı
Kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda arabuluculuk şartı getirilmiştir. Dava açılmadan önce arabulucuya başvurulması zorunludur. Arabuluculuk şartına bağlanmış bir uyuşmazlığın varlığına rağmen son tutanağı dava dilekçesine eklemeyen tarafa bir haftalık süre tanınır.
Ticari Davalarda Arabuluculuk Şartı
Türk Ticaret Kanunu’nun 4’üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında açılan davalarda, dava açılmadan önce arabulucuya başvurulması zorunludur.
Doğrudan iflas ya da konkordato süresi verilmesi gibi çekişmesiz yargı işlerinde dava şartı olarak arabuluculuk tutanağı aranmaz. Ayrıca, kanunlarda, taraflar arasındaki sözleşmelerde tahkim şartı ya da farklı bir çözüm yöntemi belirtilmiş ise davada arabuluculuk şartı aranmayacaktır.
Tüketici Mahkemelerinde Arabuluculuk Şartı
Tüketici Mahkemelerinde görülen ve o yıl için belirlenen değeri aşan (Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 73/A maddesinde belirtilen istisnalar haricindeki) uyuşmazlıklarda, dava açılmadan önce arabulucuya başvurulması zorunludur.
Bu nedenle yukarıda bahsi geçen konulara dair uyuşmazlıklarda öncelikle konunuzun arabuluculuk şartı taşıyıp taşımadığını öğrenerek hareket edilmesi gerekir. Dava Şartı Zorunlu Arabuluculuk dışında süregelen uyuşmazlıklar için de ihtiyari arabuluculuk hizmeti alabilir ve daha ekonomik ve kısa sürede uyuşmazlıklar çözümlenebilir.
